Mục lục
Năm Chướng Ngại Trong Phật Giáo
Trong số các chướng ngại cản trở sự tiến bộ về tinh thần, năm chướng ngại được gọi là nīvaraṇa và thường được nhắc đến trong các bài giảng Phật giáo.
- Kamacchanda (dục vọng về cảm giác)
- Byapada (ác ý)
- Thina-middha (lười biếng và hôn mê)
- Uddhacca-kukkucca (bất an và hối tiếc)
- Vicikiccha (hoài nghi)
Chúng được gọi là “chướng ngại” vì chúng cản trở và làm suy yếu trí tuệ, che lấp tâm trí theo nhiều cách khác nhau, cản trở sự phát triển trí tuệ. Năm chướng ngại này làm giảm sự tiến bộ của cuộc sống gia đình, ngăn cản người học học tập hiệu quả, đối lập với năm yếu tố của thiền (jhāna) giúp tăng cường sự tập trung và làm suy yếu trí tuệ dẫn đến sự chấm dứt khổ đau bằng cách cản trở sự hiểu biết về Tứ Diệu Đế.
1. Chướng ngại của dục vọng về cảm giác
Đây là sự bám víu qua lòng tham vào các thú vui cảm giác như hình ảnh (rupa).
2. Chướng ngại của ác ý
Đây là một trong ba gốc bất thiện được gọi là sân hận.
3. Chướng ngại của lười biếng và hôn mê
Là trạng thái không tham gia đúng mức vào việc phải làm, hoặc rút lui và thoái lui khỏi nó.
4. Chướng ngại của bất an và hối tiếc
Sự bất an của tâm trí, và hối tiếc về những hành động bất thiện đã làm và những hành động thiện bị bỏ qua.
5. Chướng ngại của hoài nghi
Hoài nghi về các yếu tố như Đức Phật và giáo lý của Ngài.
Ảnh Hưởng Của Năm Chướng Ngại
Những chướng ngại này cản trở sự nhìn nhận đúng đắn, ngăn cản sự phát triển trí tuệ và là nguyên nhân chính gây ra sự không thể đạt đến Niết Bàn. Tương tự như các tạp chất trong vàng làm giảm độ dẻo dai và sáng bóng của nó, các chướng ngại này ngăn cản sự thanh tịnh của tâm trí và cản trở sự phát triển trí tuệ.
Ví dụ minh họa trong kinh Saṅgāravasautta:
- Nước trộn lẫn với các màu đỏ, vàng, xanh hoặc cam (dục vọng về cảm giác)
- Nước bị đun sôi trên lửa (ác ý)
- Nước bị phủ đầy rong rêu và cây cỏ (lười biếng và hôn mê)
- Nước bị gió khuấy động (bất an và hối tiếc)
- Nước đục ngầu và bị đặt trong bóng tối (hoài nghi)
Những yếu tố này làm cản trở việc nhìn thấy rõ ràng, giống như một người không thể nhìn thấy rõ mặt mình trong gương khi nước bị đục và khuấy động.
