Học kỳ 1: Thuận theo pháp – Ghi Chú Ôn Tập Cho Kỳ Thi Phật Học

Ghi Chú Ôn Tập Cho Kỳ Thi Phật Học

1. Sống Theo Pháp

Hãy nghiên cứu câu “Cái chết chính đáng thì tốt hơn là sống sai trái”.

Jīvitañca adhammena – dhammena maraṇañca yaṃ, maraṇaṃ dhammikaṃ seyyo – yañce jive adhammikaṃ (trang 1-2)

Trong Phật giáo, Dhamma (Pháp) tượng trưng cho hành động chính đáng, và Adhamma (phi pháp) tượng trưng cho hành động sai trái. Phật giáo không coi cái chết là kết thúc của sự sống mà là một phần của vòng luân hồi (samsara). Việc sống đúng với Pháp sẽ giúp người đó tích lũy nghiệp tốt và có một cuộc sống tương lai tốt đẹp hơn. Ngược lại, sống với những hành động bất thiện sẽ dẫn đến khổ đau và hậu quả xấu.

2. Phân Chia Con Đường Bát Chánh Đạo Và Ba Giai Đoạn Tu Tập

Trong Phật giáo, ba giai đoạn phát triển bản thân gồm:

• Sīla (Giới) – Đạo đức
• Samādhi (Định) – Sự tập trung
• Paññā (Tuệ) – Trí tuệ

Ba giai đoạn này tương ứng với Bát Chánh Đạo, giúp loại bỏ các phiền não (kilesa) qua ba cấp độ: tiềm ẩn (anusaya), hiện diện trong suy nghĩ (pariyutthāna), và trở thành hành động (vitikkama).

3. Tipitaka (Tam Tạng)

Tipitaka là tập hợp các kinh điển Phật giáo, chia làm ba phần:

• Vinaya Piṭaka – Luật Tạng
• Sutta Piṭaka – Kinh Tạng
• Abhidhamma Piṭaka – Luận Tạng

4. Ngọc Báu Của Tăng Đoàn

Cần hiểu rõ về tám bậc thánh trong Tăng đoàn và các giai đoạn phá bỏ kiết sử (samyojana) theo từng bậc thánh đạo (magga).

5. Nghề Nghiệp Sai Lầm

Học về năm khía cạnh của nghề nghiệp sai lầm thay vì 21 cách sống sai trái của một tu sĩ. Định nghĩa các phương tiện sống sai trái như lừa dối, xu nịnh, ám chỉ, làm nhục người khác, và mong muốn có được lợi ích vật chất.

6. Tam Bảo

Hiểu rõ về Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng), các loại và phương pháp quy y Tam Bảo (saraṇāgamana), ô nhiễm và phá bỏ quy y.

7. Lịch Sử Phật

Hiểu về lịch sử Đức Phật, ý nghĩa của từ “Buddha” (Người giác ngộ), các giáo lý chính của Ngài, và các phẩm hạnh của Phật.

8. Mười Con Đường Nghiệp Bất Thiện (Akusala Kammapatha)

Hiểu rõ về Mười con đường nghiệp bất thiện, các yếu tố của nghiệp, và có khả năng giải thích chi tiết các hành động bất thiện như giết hại, tà dâm, nói lời thô ác, tham lam, và tà kiến.

9. Cội Rễ Bất Thiện (Akusalamūlā)

Hiểu về ba cội rễ bất thiện: tham (lobha), sân (dosa), si (moha).

10. Năm Chướng Ngại (Nīvaraṇā)

Năm chướng ngại cản trở sự phát triển tinh thần gồm: dục vọng (kāmacchanda), sân hận (byapada), lười biếng (thina-middha), bất an và hối tiếc (uddhacca-kukkucca), và hoài nghi (vicikiccha).

11. Kilesa (Phiền Não)

Hiểu về mười phiền não gồm: tham, sân, si, ngã mạn, tà kiến, hoài nghi, lười biếng, bất an, vô tàm (không biết xấu hổ), và vô úy (không biết sợ hãi).