Tập hợp những người mà Đức Như Lai đã tạo ra để giúp các con trai của các gia đình dễ dàng và nhanh chóng bước vào con đường Niết-bàn được gọi là hội Saṅgha. Gia nhập và trở thành thành viên của hội này được gọi là xuất gia. Trong giai đoạn đầu sau khi đạt giác ngộ, Đức Như Lai đã thực hiện xuất gia và thọ đại giới cho các con trai của các gia đình cùng một lúc. Tuy nhiên, sau đó, Đức Phật đã xác định xuất gia (sāmaṇera pabbajjā / pabbajjā) và thọ đại giới (upasampadā) là hai hành vi kỷ luật riêng biệt. Theo đó, pabbajjā là bước vào hội Saṅgha, và sau đó thọ đại giới với đạo đức cao hơn bao gồm nhiều giới luật, nay được xem là upasampadā. Ý nghĩa của xuất gia ở đây là bước vào phạm vi của các Tăng sinh (sāmaṇera).
Sāmaṇera pabbajjā (Xuất Gia Cho Tăng Sinh)
Xuất gia cho con trai của các gia đình là một hành động kỷ luật, bao gồm ba phần chính và một số tiểu phần:
- Bhṇḍukamma
- Mặc y
- Nhận nương tựa
Bhaṇḍukamma
Bhaṇḍukamma là việc cạo tóc của người mong muốn xuất gia (pabbajjāpekkha). Nên thực hiện khi người muốn xuất gia có tóc dài hơn hai ngón tay và tóc này được cắt bởi một Tăng hoặc người khác theo hướng dẫn của Tăng. Không cần thiết phải thực hiện khi pabbajjāpekkha tự cạo tóc. Cách thực hiện như sau: Tập hợp tất cả các Tăng sống trong chùa, đưa người sắp xuất gia đến trước hội Saṅgha và vị thầy hoặc một Tăng khác đọc như sau:
“Saṅghaṃ bhante, imassa dārakassa bhaṇḍukammaṃ āpucchāmi” hoặc “Imassa dārakassa bhaṇḍukammaṃ āpucchāmi” hoặc “Imassa samaṇakaraṇaṃ āpucchāmi” hoặc “Ayaṃ samaṇo hotukāmo” một, hai hoặc ba lần.
Samanera pabbajjā và upasampadā (thọ đại giới): Trong giai đoạn đầu, cả hai đều giống nhau nhưng sau khi Rahula xuất gia, chúng được tách ra thành hai trạng thái khác biệt.
Samanera hoặc bhikkhu có thể thực hiện thông báo, nhưng không đề cập đến cư sĩ trong văn bản.
Thích hợp là nên thực hiện Bhaṇḍukamma bằng cách đến thăm những nơi mà hội Saṅgha đang sống thay vì tập hợp họ tại một chỗ. Cũng phù hợp nếu vị thầy nhờ người khác thực hiện mà không cần phải đến gặp các Tăng. Trong trường hợp có một số lượng lớn Tăng và việc tập hợp tất cả tại một nơi hoặc thăm từng người gặp khó khăn, thì hành động có thể được thực hiện tại một Baddha sīmā (ngôi chùa) hoặc Udakokshepa sīmā trước các Tăng đã tụ họp tại đó.
Nếu một Tăng (mặc dù không được đề cập nhưng cũng có thể bao gồm Tăng sinh) cạo tóc, thì cần phải thông báo với hội Saṅgha. Nếu pabbajjāpekkha tự cạo tóc mà không có sự hướng dẫn của Tăng hoặc đã tự cạo trước khi đến, thì không cần phải thông báo. Không đề cập trong văn bản về việc nếu ai đó xuất gia với tóc dài thì điều này có hợp lệ hay không.
Sau đó, tóc của người dự định xuất gia nên được cạo đi.
Đây là phong tục dạy về tacapañcaka (kesā, lomā, nakhā, dantā, taco) cho con trai của gia chủ khi cạo tóc. Trong Sāsana (giáo pháp), có những câu chuyện về việc đạt được quả A-la-hán bằng cách chiêm nghiệm về taca pañcaka của một số con trai gia chủ trong lúc tóc được cạo.
Tẩy Rửa Bằng Cách Tắm Rửa
Sau khi cạo tóc, người đó cần được làm sạch bằng cách xoa xà phòng và chà xát cơ thể để loại bỏ mùi của người tại gia. Việc chà đất sét lọc qua, rửa sạch, thoa bột nghệ và tắm lại được thực hiện như một phong tục tại một số chùa. Nếu người xuất gia không thể tự làm điều này, thì vị thầy nên tắm và làm sạch người dự định xuất gia. Khi làm như vậy, phải thực hiện với lòng nhân ái như cha tắm cho con và không cảm thấy ghê tởm. Sau đó, pabbajjāpekkha nên được mặc quần áo sạch sẽ và dẫn đến nơi làm lễ xuất gia.
Yêu Cầu Xuất Gia
Sau khi đến nơi làm lễ xuất gia, người xin xuất gia trước tiên nên tỏ lòng kính trọng với cha mẹ (nếu có mặt) bằng cách chạm đầu vào chân họ, sau đó cúi lạy dưới chân của các vị Tỳ-khưu có mặt, bao gồm cả vị thầy. Tiếp theo, anh ta nên cầm y phục trên tay, cúi đầu trước vị thầy, tỏ lòng kính trọng và xin được xuất gia như sau:
“Okāsa, ahaṃ bhante, pabbajjaṃ yācāmi.
Dutiyampi ahaṃ bhante, pabbajjaṃ yācāmi.
Tatiyampi ahaṃ bhante, pabbajjaṃ yācāmi.”
Được Mặc Y Phục
Việc được mặc y phục cũng là yếu tố cơ bản của việc xuất gia. Việc nhận nương tựa mà không mặc y phục sẽ không dẫn đến việc xuất gia.
Trao Y Phục
Sau đó, nên đọc câu sau:
“Sabba-dukkha-nisaraṇa-nibbāna-sacchikaraṇatthāya imaṃ kāsāvaṃ
gahetvā pabbājetha maṃ bhante, anukampaṃ upādāya.
Dutiyampi sabba-dukkha-nisaraṇa-nibbāna-sacchikaraṇatthāya imaṃ
kāsāvaṃ gahetvā pabbājetha maṃ bhante, anukampaṃ upādāya.
Tatiyampi sabba-dukkha-nisaraṇa-nibbāna-sacchikaraṇatthāya imaṃ
kāsāvaṃ gahetvā pabbājetha maṃ bhante, anukampaṃ upādāya.”
Sau khi đọc xong các câu trên, y phục trên tay của người thọ giới nên được trao cho vị thầy.
Xin Y Phục
Sau khi trao y phục cho vị thầy, y phục nên được nhận lại bằng cách đọc câu sau:
“Sabba-dukkha-nisaraṇa-nibbāna-sacchikaraṇatthāya imaṃ kāsāvaṃ
datvā pabbājetha maṃ bhante, anukampaṃ upādāya.
Dutiyampi sabba-dukkha-nisaraṇa-nibbāna-sacchikaraṇatthāya imaṃ
kāsāvaṃ datvā pabbājetha maṃ bhante, anukampaṃ upādāya.
Tatiyampi sabba-dukkha-nisaraṇa-nibbāna-sacchikaraṇatthāya imaṃ
kāsāvaṃ datvā pabbājetha maṃ bhante, anukampaṃ upādāya.”
Mặc Y Phục
Khi ứng viên xin y phục bằng cách đọc câu trên, vị thầy nên đặt đai y quanh cổ của người dự định xuất gia và trả lại y phục để anh ta có thể mặc và quấn quanh người. Người dự định xuất gia nên mặc và quấn y phục nhận từ thầy sau khi suy ngẫm về mục đích của việc mặc (cīvarapaccavekkhaṇa). Nếu ứng viên không thể tự mặc và quấn y phục, vị thầy hoặc một vị Tỳ-khưu khác nên giúp đỡ anh ta.
Việc nhận y phục từ vị thầy là điều bắt buộc trong lễ xuất gia. Người tại gia không được phép mặc y phục nếu chưa nhận từ vị thầy. Nếu y phục đã được mặc từ trước, lễ xuất gia nên được thực hiện sau khi gỡ bỏ y phục đó và trao lại cho ứng viên bởi các Tỳ-khưu. Nếu không nhận y phục từ một vị Tỳ-khưu, dù đã nhận nương tựa, thì lễ xuất gia sẽ không được hoàn thành. Tuy nhiên, nếu vị thầy không trao y phục trực tiếp cho người dự định xuất gia nhưng ra lệnh cho một vị Tỳ-khưu khác hoặc một người tại gia rằng, “Hãy để anh ta mặc y phục này,” thì việc xuất gia vẫn được coi là hợp lệ.
Thọ Tam Quy
Yếu tố cơ bản và quan trọng nhất của việc xuất gia là thọ Tam Quy. Việc thầy hướng dẫn ban Tam Quy và người dự định xuất gia thọ nhận Tam Quy giúp xác lập người này trong lễ xuất gia Sāmaṇera.
Xin Thọ Tam Quy và Giới Luật
Sau khi đã mặc và quấn y phục nhận từ thầy như đã nói ở trên, người dự định xuất gia nên tiếp cận thầy, cúi lạy với năm phần cơ thể chạm đất, quỳ tay chắp lại và xin thọ Tam Quy cùng với mười giới bằng cách đọc câu sau. Câu này có thể nói bằng bất kỳ ngôn ngữ nào khác:
“Okāsa, ahaṃ bhante, tisaraṇena saddhiṃ pabbajjādasasīlaṃ dhammaṃ yācāmi. Anuggahaṃ katvā sīlaṃ detha me bhante.
Dutiyampi, ahaṃ bhante, tisaraṇena saddhiṃ pabbajjādasasīlaṃ dhammaṃ yācāmi. Anuggahaṃ katvā sīlaṃ detha me bhante.
Tatiyampi, ahaṃ bhante, tisaraṇena saddhiṃ pabbajjādasasīlaṃ dhammaṃ yācāmi.”
Ban Tam Quy và Thọ Tam Quy
Sau đó, vị thầy sẽ nói, “Yamahaṃ vadāmi taṃ vadeta” và ban Tam Quy bằng cách đọc như sau:
Buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Saṅghaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Dutiyampi Buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Dutiyampi Dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Dutiyampi Saṅghaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Tatiyampi Buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Tatiyampi Dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Tatiyampi Saṅghaṃ saraṇaṃ gacchāmi
Việc thọ Tam Quy nên được thực hiện bằng phương pháp Niggahītanta (kết thúc bằng ‘ṃ’) bằng cách phát âm các từ nối liền nhau như “Buddhaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi” và tương tự hoặc theo phương pháp Makāranta (kết thúc bằng ‘m’) bằng cách phát âm từ tách biệt “Buddham saraṇam gacchāmi”. Thứ tự như sau:
Phương pháp Niggahītanta
Buddhaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Dhammaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Saṅghaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Dutiyampi-buddhaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Dutiyampi-dhammaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Dutiyampi-saṅghaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Tatiyampi-buddhaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Tatiyampi-dhammaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Tatiyampi-saṅghaṃ-saraṇaṃ-gacchāmi
Phương pháp Makāranta
Buddham saraṇam gacchāmi
Dhammam saraṇam gacchāmi
Saṅgham saraṇam gacchāmi
Dutiyampi buddham saraṇam gacchāmi
Dutiyampi dhammam saraṇam gacchāmi
Dutiyampi saṅgham saraṇam gacchāmi
Tatiyampi buddham saraṇam gacchāmi
Tatiyampi dhammam saraṇam gacchāmi
Tatiyampi saṅgham saraṇam gacchāmi
Ngoài ra, ở Sri Lanka, ngoài những điều trên, vị thầy còn đọc cả ba câu trong đoạn đầu cùng một lúc và đệ tử cũng đọc tất cả cùng một lúc. Tốt nhất nên thọ Tam Quy theo cả hai cách. Phần lớn các thầy đều làm như vậy.
Ý chí (cetanā) là yếu tố chính trong việc thọ Tam Quy của người tại gia, và việc thọ Tam Quy có hiệu lực bất kể ngôn ngữ và phương pháp đọc được sử dụng. Theo truyền thống Theravāda, việc thọ Tam Quy của sāmaṇera chỉ có hiệu lực khi nó được đọc bằng tiếng Pāḷi bởi thầy và sau đó được đệ tử nhắc lại. Ở đây, cả thầy và đệ tử đều phải phát âm chính xác các từ, chữ cái và sắp xếp từ một cách cẩn thận. Nếu thầy hoặc người dự định xuất gia phát âm sai các chữ cái, thì việc thọ Tam Quy sẽ không có hiệu lực. Điều này có nghĩa là lễ xuất gia Sāmaṇera không được xác lập với người dự định xuất gia. Nếu một số thầy không thể phát âm đúng do các hạn chế như thiếu răng, thì việc thọ Tam Quy phải được thực hiện bởi một vị Tỳ-khưu thọ đại giới có khả năng phát âm các từ Pāḷi đúng cách.
Đó là lý do tại sao người ta nói rằng sāmaṇera là bước đầu tiên dẫn đến đời sống tu hành.
