(8) 3. Yamakavaggo
Phẩm Song Đối.
1-2. Saddhāsuttadvayavaṇṇanā
Giải thích về hai bài kinh về Đức Tin.
71-72. Aṭṭhamassa paṭhame no ca sīlavāti na sīlesu paripūrakārī.
Vào phần đầu của tháng tám, không phải là người có giới đức trọn vẹn trong các giới luật.
Samantapāsādikoti samantato pasādajanako.
Samantapāsādiko nghĩa là người làm cho mọi người khắp nơi được an tâm.
Sabbākāraparipūroti sabbehi samaṇākārehi samaṇadhammakoṭṭhāsehi paripūro.
Sabbākāraparipūro nghĩa là đầy đủ tất cả những phẩm chất của bậc Sa-môn và trụ vững trong pháp của Sa-môn.
Dutiye santāti paccanīkasantatāya santā.
Trong phần thứ hai, “santā” nghĩa là sự tồn tại liên tục theo chiều hướng đối nghịch.
Vimokkhāti paccanīkadhammehi vimuttattā ca vimokkhā.
Vimokkha nghĩa là giải thoát do xa lìa các pháp đối nghịch và tự thân đã được giải thoát.
3-9. Maraṇassatisuttadvayādivaṇṇanā
Giải thích về hai bài kinh về Niệm Sự Chết và các kinh khác.
73-79. Tatiye bhāvetha noti bhāvetha nu.
Trong phần thứ ba, câu hỏi đặt ra: “bhāvetha no” hay “bhāvetha nu”.
Sāsananti anusiṭṭhi.
Sāsana nghĩa là lời dạy bảo.
Āsavānaṃ khayāyāti arahattaphalatthāya.
Sự diệt trừ các lậu hoặc là nhằm đạt đến quả vị A-la-hán.
Catutthe patihitāyāti paṭipannāya.
Trong phần thứ tư, “patihitā” nghĩa là đã đi vào con đường thực hành.
So mamassa antarāyoti so mama jīvitantarāyopi, puthujjanakālakiriyaṃ karontassa saggantarāyopi maggantarāyopi assa.
Người đó trở thành chướng ngại cho ta, không chỉ là mối nguy cho cuộc sống của ta mà còn gây cản trở con đường dẫn đến cõi trời và con đường đạo của kẻ phàm phu khi họ thực hiện việc làm ác.
Satthakā vā me vātāti satthaṃ viya aṅgamaṅgāni kantantīti satthakā.
Những cơn gió như dao (satthakā) nghĩa là chúng cắt đứt từng phần thân thể giống như lưỡi dao.
Pañcamādīni vuttanayāneva.
Từ phần thứ năm trở đi được giải thích theo cách đã trình bày.
Navame saṃsaggārāmatāti pañcavidhe saṃsagge ārāmatā.
Trong phần thứ chín, “saṃsaggārāmatā” nghĩa là sự ham mê năm loại ràng buộc.
10. Kusītārambhavatthusuttavaṇṇanā
Giải thích về Kinh Các Nguyên Nhân của Sự Lười Biếng và Tinh Tấn.
80. Dasame kusītavatthūnīti kusītassa alasassa vatthūni patiṭṭhā, kosajjakāraṇānīti attho.
Trong phần thứ mười, “kusītavatthūni” nghĩa là các nguyên nhân của sự lười biếng và chậm chạp, tức là những điều kiện dẫn đến sự biếng nhác; đây là ý nghĩa của từ “kosajjakāraṇa”.
Kammaṃ kattabbaṃ hotīti cīvaravicāraṇādikammaṃ kattabbaṃ hoti.
“Kammaṃ kattabbaṃ hoti” nghĩa là các hành động như suy xét về y phục v.v… cần phải được thực hiện.
Na vīriyaṃ ārabhatīti duvidhampi vīriyaṃ nārabhati.
“Na vīriyaṃ ārabhati” nghĩa là không khởi lên cả hai loại tinh tấn (thân và tâm).
Appattassāti jhānavipassanāmaggaphaladhammassa appattassa pattiyā.
“Appattassa” nghĩa là chưa đạt được trạng thái thiền định, tuệ quán, đạo và quả; với mục đích đạt được chúng.
Anadhigatassāti tasseva anadhigatassa adhigamatthāya.
“Anadhigatassa” nghĩa là chưa chứng đắc, với mục đích để chứng đắc điều ấy.
Asacchikatassāti tadeva asacchikatassa sacchikaraṇatthāya.
“Asacchikatassa” nghĩa là chưa thể nghiệm, với mục đích để có thể trực tiếp thể nghiệm điều ấy.
Idaṃ paṭhamanti idaṃ ‘‘handāhaṃ nipajjāmī’’ti evaṃ osīdanaṃ paṭhamaṃ kusītavatthu.
“Idaṃ paṭhamaṃ” nghĩa là điều này – “Thôi ta hãy nằm xuống” – đây là nguyên nhân đầu tiên của sự lười biếng.
Iminā nayena sabbattha attho veditabbo.
Theo cách này, ý nghĩa cần được hiểu ở mọi nơi.
Māsācitakaṃ maññeti ettha pana māsācitaṃ nāma tintamāso.
“Māsācitakaṃ” được hiểu là ba tháng.
Yathā tintamāso garuko hoti, evaṃ garukoti adhippāyo.
Như ba tháng là khoảng thời gian dài, vậy nên ý nghĩa chính là “dài” hay “nặng nề”.
Gilānā vuṭṭhito hotīti gilāno hutvā pacchā vuṭṭhito hoti.
“Gilānā vuṭṭhito hoti” nghĩa là sau khi đã bệnh rồi thì sẽ hồi phục.
Ārambhavatthūnīti vīriyakāraṇāni.
“Ārambhavatthūni” nghĩa là các nguyên nhân của sự tinh tấn.
Tesampi imināva nayena attho veditabbo.
Ý nghĩa của những điều ấy cũng cần được hiểu theo cách này.
Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
Phần còn lại ở mọi nơi đều chỉ sự tinh tấn.
Yamakavaggo aṭṭhamo.
Phẩm Song Đối là phẩm thứ tám.
