Chú giải Thái kinh Tăng Chi Bộ I – Chương 2 – 10. Phẩm Kẻ Ngu

อรรถกถา อังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต ทุติยปัณณาสก์
Sách Aṭṭhakathā thuộc Tăng chi bộ, tập 2, chương 2

พาลวรรคที่ ๕

Chương 5 về Kẻ Ngu

อรรถกถาสูตรที่ ๑

Giải thích Kinh số 1

วรรคที่ ๕ สูตรที่ ๑ (ข้อ ๓๔๓) มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
Chương 5, Kinh số 1 (câu 343) có lời giải thích như sau.

บทว่า อนาคตํ ภารํ วหติ ความว่า เป็นนวกะ พระเถระมิได้เชื้อเชิญ ก็กระทำภาระ ๑๐ อย่าง.
Câu “anāgataṃ bhāraṃ vahati” có nghĩa là: là người mới, [mặc dù] các vị trưởng lão không yêu cầu, [vẫn] làm 10 nhiệm vụ.

ในพระบาลีนี้ว่า ถวายโรงอุโบสถ ๑ ตามประทีป ๑ ตั้งน้ำดื่ม ๑ ตั้งอาสนะ ๑ นำฉันทะมา ๑ นำปาริสุทธิมา ๑ บอกฤดู ๑ นับภิกษุ ๑ โอวาท ๑ สวดปาติโมกข์ ๑ ท่านเรียกว่า ภาระหน้าที่ของพระเถระ ดังนี้ ชื่อว่านำพาภาระที่ยังไม่มาถึง.
Trong Kinh này nói rằng: dâng y 1, thắp đèn 1, đặt nước uống 1, sắp xếp chỗ ngồi 1, mang đến sự hoan hỷ 1, mang đến sự thanh tịnh 1, báo hiệu mùa an cư 1, đếm Tỳ-kheo 1, khuyến khích 1, tụng giới 1, được gọi là nhiệm vụ của trưởng lão, như vậy gọi là đảm nhận nhiệm vụ [mặc dù] chưa đến.

บทว่า อาคตํ ภารํ น วหติ ความว่า เป็นพระเถระอยู่ ไม่กระทำภาระ ๑๐ นั้นแหละด้วยตน หรือไม่ชักชวนมอบหมายผู้อื่น ชื่อว่าไม่นำพาภาระที่มาถึงเข้า.
Câu “ākataṃ bhāraṃ na vahati” có nghĩa là: là trưởng lão, không tự mình làm 10 nhiệm vụ đó, hoặc không khuyến khích người khác làm, gọi là không đảm nhận nhiệm vụ [mặc dù] đã đến.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๑

Hết giải thích Kinh số 1

อรรถกถาสูตรที่ ๒

Giải thích Kinh số 2

แม้ในสูตรที่ ๒ (ข้อ ๓๔๔) ก็พึงทราบเนื้อความโดยนัยนี้แหละ.
Trong Kinh số 2 (câu 344), [nội dung] cũng nên được hiểu theo nghĩa này.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๒

Hết giải thích Kinh số 2

อรรถกถาสูตรที่ ๓

Giải thích Kinh số 3

ในสูตรที่ ๓ (ข้อ ๓๔๕) มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
Trong Kinh số 3 (câu 345) có lời giải thích như sau.

บทว่า อกปฺปิเย กปฺปิยสญฺญี ได้แก่ ผู้มีความสำคัญในสิ่งที่เป็นอกัปปิยะ คือเนื้อราชสีห์เป็นต้นอย่างนี้ว่า นี้เป็นกัปปิยะ.
Câu “akappiye kappiyasaññī” có nghĩa là: người coi những thứ không đáng yêu thích, ví dụ như thịt sư tử, là đáng yêu thích.

บทว่า กปฺปิเย อกปฺปิยสญฺญี ได้แก่ ผู้มีความสำคัญในสิ่งที่เป็นกับปิยะ มีเนื้อจระเข้และเนื้อแมวเป็นต้นอย่างนี้ว่า นี่เป็นอกัปปิยะ.
Câu “kappiye akappiyasaññī” có nghĩa là: người coi những thứ đáng yêu thích, ví dụ như thịt cá sấu và thịt mèo, là không đáng yêu thích.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๓

Hết giải thích Kinh số 3

อรรถกถาสูตรที่ ๔

Giải thích Kinh số 4

ในสูตรที่ ๔ (ข้อ ๓๔๖) พึงทราบตามนัยที่กล่าวแล้วนั่นแหละ.
Trong Kinh số 4 (câu 346), [nội dung] nên được hiểu theo nghĩa đã nói.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๔

Hết giải thích Kinh số 4

อรรถกถาสูตรที่ ๕

Giải thích Kinh số 5

ในสูตรที่ ๕ (ข้อ ๓๔๗) มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
Trong Kinh số 5 (câu 347) có lời giải thích như sau.

บทว่า อนาปตฺติยา อาปตฺติสญฺญี ได้แก่ เป็นผู้มีความสำคัญในเรื่องที่ไม่เป็นอาบัติ เป็นต้นว่า ภิกษุทำความสะอาดภัณฑะ รมบาตร ตัดผม เข้าบ้านโดยบอกลา นั้นอย่างนี้ว่า นี้เป็นอาบัติ.
Câu “anāpattiyā āpattisaññī” có nghĩa là: người coi những việc không phạm giới, ví dụ như Tỳ-kheo lau chùi vật dụng, nhuộm y bát, cắt tóc, vào nhà [cư sĩ] sau khi đã xin phép, là phạm giới.

บทว่า อาปตฺติยา อนาปตฺติสญฺญี ได้แก่ เป็นผู้มีความสำคัญในอาบัติเพราะไม่เอื้อเฟื้อต่อเรื่องเหล่านั้นนั่นแหละ นั้นอย่างนี้ว่า นี้ไม่เป็นอาบัติ.
Câu “āpattiyā anāpattisaññī” có nghĩa là: người coi những việc phạm giới là không phạm giới vì không quan tâm đến những việc đó, [nghĩ] như vậy gọi là không phạm giới.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๕

Hết giải thích Kinh số 5

อรรถกถาสูตรที่ ๖

Giải thích Kinh số 6

ในสูตรที่ ๖ (ข้อ ๓๔๘) พึงทราบเนื้อความโดยนัยที่กล่าวแล้วนั่นแล.
Trong Kinh số 6 (câu 348), [nội dung] nên được hiểu theo nghĩa đã nói.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๖

Hết giải thích Kinh số 6

อรรถกถาสูตรที่ ๗ เป็นต้น

Giải thích Kinh số 7 trở đi

ในสูตรที่ ๗ (ข้อ ๓๔๙-๓๕๒) มีเนื้อความง่ายทั้งนั้น.
Trong Kinh số 7 (câu 349-352) đều có nội dung dễ hiểu.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๗

Hết giải thích Kinh số 7

อรรถกถาสูตรที่ ๑๑

Giải thích Kinh số 11

ในสูตรที่ ๑๑ (ข้อ ๓๕๓) มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
Trong Kinh số 11 (câu 353) có lời giải thích như sau.

บทว่า อาสวา ได้แก่ กิเลส.
Câu “āsavā” có nghĩa là các phiền não.

บทว่า น กุกฺกุจฺจายิตพฺพํ ความว่า ความไม่ปรารถนาไม่วิจารณ์ส่วนในสงฆ์ ชื่อว่าสิ่งที่ไม่ควรรำคาญ.
Câu “na kukkuccayitappaṃ” có nghĩa là: không mong muốn, không bàn luận về chuyện của Tăng đoàn, gọi là điều không nên phiền não.

บทว่า กุกฺกุจฺจายิตพฺพํ ความว่า ไม่รำคาญความปรารถนาวิจารณ์ส่วนในสงฆ์นั้นนั่นแหละ.
Câu “kukkuccayitappaṃ” có nghĩa là: không phiền não vì mong muốn bàn luận về chuyện của Tăng đoàn.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๑๑

Hết giải thích Kinh số 11

อรรถกถาสูตรที่ ๑๒ เป็นต้น

Giải thích Kinh số 12 trở đi

ในสูตรที่ ๑๒ (ข้อ ๓๕๔-๓๖๒) พึงทราบโดยนัยที่กล่าวแล้วในหนหลังนั่นแล.
Trong Kinh số 12 (câu 354-362), [nội dung] nên được hiểu theo nghĩa đã nói trước đó.

จบอรรถถาสูตรที่ ๑๒ เป็นต้น

Hết giải thích Kinh số 12 trở đi

จบพาลวรรคที่ ๕

Hết Chương 5 về Kẻ Ngu

จบทุติยปัณณาสก์

Hết Chương 2