Chú giải Tăng Chi Bộ Kinh

Chú giải Thái kinh Tăng Chi Bộ I – Chương 1 – 14.7. Phẩm Người Tối Thắng

อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เอตทัคคบาลี

Đoạn chú giải Anguttara Nikaya Ekathambam Etadaggavali

วรรคที่ ๑

Chương 1

หน้าต่างที่ ๗ / ๑๐.

Phần 7 / 10

อรรถกถาสูตรที่ ๗

Chú giải Kinh số 7

ประวัติพระลกุณฎกภัททิยเถระ

Tiểu sử của Đại trưởng lão Lakkhandaka Bhaddiya

พึงทราบวินิจฉัยในสูตรที่ ๗ ดังต่อไปนี้

Phần giải thích Kinh số 7 được trình bày như sau:

บทว่า มญฺชุสฺสรานํ แปลว่า มีเสียงหวาน.
Cụm từ “Manjussarana” có nghĩa là “có giọng nói ngọt ngào”.

บทว่า ลกุณฺฏกภทฺทิโย ความว่า ท่านว่าโดยส่วนสูง เป็นคนเตี้ย โดยชื่อชื่อว่า ภัททิยะ.
Cụm từ “Lakkhandaka Bhaddiya” có nghĩa là một người thấp lùn và có tên gọi là Bhaddiya.

ในปัญหากรรม แม้ของพระภัททิยะนั้นมีเรื่องที่จะกล่าวตามลำดับต่อไปนี้ :-

Trong vấn đề về nghiệp quả, cuộc đời của Đại trưởng lão Bhaddiya được kể tiếp như sau:

กล่าวโดยพิสดาร ท่านพระเถระแม้นี้บังเกิดในตระกูลที่มีโภคะมาก ในกรุงหงสวดี ครั้งพระพุทธเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระ ไปพระวิหารฟังธรรมตามนัยที่กล่าวแล้วนั่นแล.
Nói chi tiết hơn, Đại trưởng lão này sinh ra trong một gia đình giàu có ở thành phố Hamsavati, dưới thời Đức Phật có tên là Padumuttara, đến chùa nghe pháp theo như đã kể.

สมัยนั้น ท่านเห็นพระภิกษุผู้มีเสียงไพเราะรูปหนึ่งที่พระศาสดาทรงสถาปนาไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะ เกิดจิตคิดว่า อัศจรรย์หนอ ต่อไปในอนาคต เราพึงเป็นยอดของเหล่าภิกษุผู้มีเสียงไพเราะในศาสนาของพระพุทธเจ้าพระองค์หนึ่ง เหมือนภิกษุนี้ จึงนิมนต์พระศาสดาถวายมหาทานแด่ภิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข ๗ วัน แล้วหมอบลงแทบพระบาทของพระศาสดา ตั้งความปรารถนาว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ด้วยผลแห่งทานนี้ ข้าพระองค์มิได้หวังสมบัติอื่น แต่ในอนาคตกาล ขอข้าพระองค์พึงเป็นยอดของเหล่าภิกษุผู้มีเสียงไพเราะในศาสนาของพระพุทธเจ้าพระองค์หนึ่งเถิด.
Lúc đó, ngài nhìn thấy một vị tỳ kheo có giọng nói trong trẻo được Đức Phật tôn vinh vào vị trí cao nhất trong nhóm. Ngài khởi lên suy nghĩ rằng trong tương lai, ngài mong muốn được đứng đầu trong số các vị tỳ kheo có giọng ngọt ngào trong giáo pháp của một vị Phật, nên đã mời Đức Phật cùng chư tăng đến cúng dường bảy ngày, rồi cúi lạy dưới chân Phật, nguyện rằng “Bạch Đức Thế Tôn, nhờ công đức này, con không mong cầu tài sản gì, mà trong tương lai, mong con được đứng đầu nhóm tỳ kheo có giọng ngọt ngào trong giáo pháp của một vị Phật.”

พระศาสดาทรงตรวจดูอนาคตก็ทรงเห็นความสำเร็จ จึงทรงพยากรณ์ว่า กรรมของท่านนี้จักสำเร็จในที่สุดแห่งแสนกัปแต่กัปนี้ พระพุทธเจ้าพระนามว่าโคดมจักทรงอุบัติขึ้น ท่านจักเป็นยอดของเหล่าภิกษุผู้มีเสียงไพเราะในศาสนาของพระองค์ ดังนี้แล้วเสด็จกลับพระวิหาร.
Đức Phật đã quán xét tương lai và thấy sự nguyện cầu này sẽ thành công, rồi phán rằng: “Nguyện này của ông sẽ thành tựu vào cuối một trăm ngàn kiếp từ bây giờ, khi Đức Phật có tên là Gotama xuất hiện, ông sẽ là tỳ kheo có giọng ngọt ngào đứng đầu nhóm trong giáo pháp của Ngài.” Sau đó, Đức Phật trở về tịnh xá.

แม้ท่านได้พยากรณ์นั้นแล้ว กระทำกรรมดีงามอยู่ตลอดชีวิต ทำกาละในอัตภาพนั้นแล้ว เวียนว่ายอยู่ในเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย.
Sau khi nhận được lời tiên tri ấy, ngài đã làm các điều lành trong suốt đời mình, rồi chuyển kiếp, trải qua nhiều lần trong các cõi trời và loài người.

ครั้งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่าวิปัสสี บังเกิดเป็นนกดุเหว่ามีขนปีกอันสวยงาม อยู่ในเขมมิคทายวัน.
Dưới thời Đức Phật có tên là Vipassi, ngài sinh ra làm một con chim cu gáy có bộ lông cánh tuyệt đẹp ở rừng Khemaka.

วันหนึ่งไปยังหิมวันตประเทศ เอาปากคาบผลมะม่วงหวานมา เห็นพระศาสดามีภิกษุสงฆ์แวดล้อม ถวายบังคมแล้วคิดว่า ในวันอื่นๆ เรามีตัวเปล่าพบพระตถาคต แต่วันนี้เรานำมะม่วงสุกผลนี้มาเพื่อฝากบุตรของเรา แต่สำหรับบุตรนั้นเราไปเอาผลอื่นมาให้ก็ได้ แต่ผลนี้เราควรถวายพระทศพลดังนี้ จึงคงบินอยู่ในอากาศ.
Một ngày nọ, khi ngài đến vùng Himalaya và ngậm theo một quả xoài ngọt, ngài thấy Đức Phật và chư tăng vây quanh. Sau khi cung kính, ngài suy nghĩ rằng: “Mọi khi ta gặp Đức Như Lai đều trống không, nhưng hôm nay ta mang quả xoài chín này để dành cho con. Tuy nhiên, quả này nên được dâng lên Đức Thế Tôn,” rồi ngài bay lượn trong không trung.

พระศาสดาทรงทราบใจของนกจึงแลดูพระอุปัฏฐากนามว่าอโสกเถระ. พระเถระจึงนำบาตรถวายพระศาสดา นกดุเหว่าจึงเอาผลมะม่วงสุกวางไว้ในบาตรของพระทศพล. พระศาสดาประทับนั่งเสวยในที่นั้นนั่นแหละ.
Đức Phật hiểu ý nghĩ của chim và nhìn về phía trưởng lão Ashoka, người hầu của ngài. Trưởng lão liền dâng bát cho Đức Phật, và con chim đặt quả xoài chín vào bát của Đức Thế Tôn. Đức Phật ngồi lại và dùng quả xoài đó tại chỗ.

นกดุเหว่ามีจิตเลื่อมใสนึกถึงพระคุณของพระทศพลเนืองๆ ถวายบังคมพระทศพลแล้วไปรังของตน ยับยั้งอยู่ด้วยสุขปีติ ๗ วัน.
Chim cu gáy với lòng kính ngưỡng Đức Thế Tôn thường xuyên, cung kính đảnh lễ ngài rồi bay về tổ của mình, sống trong niềm hoan hỷ suốt bảy ngày.

ในอัตภาพนั้น เธอทำกัลยาณกรรมไว้มีประมาณเท่านี้ด้วยกรรมนี้ เธอจึงมีเสียงไพเราะ.
Trong kiếp sống đó, với thiện nghiệp mà ngài đã tạo ra, ngài có được giọng nói ngọt ngào.

แต่ครั้งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระนามว่ากัสสป เมื่อชนทั้งหลายปรารภเริ่มสร้างเจดีย์ ต่างพูดกันว่า เราจะสร้างขนาดเท่าไร เราสร้างขนาด ๗ โยชน์ก็จะใหญ่เกินไป ถ้าอย่างนั้นก็สร้างขนาด ๖ โยชน์ แม้ ๖ โยชน์นี้ก็ใหญ่เกินไป เราจะสร้าง ๕ โยชน์ เราจะสร้าง ๔ โยชน์… ๓ โยชน์… ๒ โยชน์ ดังนี้.
Dưới thời Đức Phật có tên là Kassapa, khi mọi người bắt đầu xây dựng bảo tháp, họ bàn luận với nhau: “Chúng ta nên xây kích thước nào? Nếu xây rộng bảy do tuần thì sẽ quá lớn, sáu do tuần cũng quá lớn. Hãy xây năm, bốn, ba, hoặc hai do tuần.”

ท่านภัททิยะนี้ ครั้งนั้นเป็นนายช่างใหญ่พูดว่า ท่านผู้เจริญทั้งหลาย การสร้างก็ควรนึกถึงการบำรุงได้ง่ายในอนาคตกาลบ้าง แล้วกล่าวว่า มุขแต่ละมุขขนาดคาวุตหนึ่ง เจดีย์ส่วนกลมโยชน์หนึ่ง ส่วนสูงโยชน์หนึ่ง ดังนี้ ชนเหล่านั้นก็เชื่อ.
Lúc đó, ngài Bhaddiya là một thợ xây lớn đã nói rằng: “Các vị tôn giả, xây dựng nên nghĩ đến sự bảo dưỡng dễ dàng trong tương lai,” và đề xuất rằng: “Mỗi mặt chính của bảo tháp rộng một do tuần, phần tròn rộng một do tuần, và chiều cao một do tuần,” khiến mọi người tin tưởng.

ท่านได้กระทำแต่พอประมาณแด่พระพุทธเจ้าผู้หาประมาณมิได้ ด้วยกรรมนั้นดังกล่าวมานี้ จึงเป็นผู้มีขนาดต่ำกว่าชนเหล่าอื่นในที่ที่ตนเกิดแล้ว ด้วยประการดังนี้.
Ngài đã thực hiện việc xây dựng theo đúng mức cho Đức Phật, Đấng không có giới hạn. Do nghiệp này, ngài sinh ra có vóc dáng thấp bé hơn những người khác.

ครั้งพระศาสดาของเรา ท่านมาบังเกิดในตระกูลที่มีโภคะสมบัติมากในกรุงสาวัตถี พวกญาติขนานนามของท่านว่า ภัททิยะ.
Dưới thời Đức Phật của chúng ta, ngài sinh ra trong một gia đình giàu có ở thành phố Savatthi, và được gia đình đặt tên là Bhaddiya.

ท่านเจริญวัยแล้ว เมื่อพระศาสดาประทับอยู่ในเชตวันมหาวิหาร จึงไปพระวิหารฟังพระธรรมเทศนา ได้ศรัทธาแล้วรับกรรมฐานในสำนักของพระศาสดา เจริญวิปัสสนา บรรลุพระอรหัตแล้ว.
Khi trưởng thành, ngài đến Kỳ Viên Đại Tự, nơi Đức Phật đang ngự, để nghe pháp. Sau khi có lòng tin, ngài đã nhận pháp tu thiền định từ Đức Phật, phát triển tuệ giác và chứng đắc quả A-la-hán.

ต่อมาภายหลัง พระศาสดาประทับนั่งท่ามกลางพระอริยสงฆ์ ทรงสถาปนาท่านไว้ในตำแหน่งผู้ยอดของเหล่าภิกษุผู้มีเสียงไพเราะ.
Về sau, Đức Phật ngự giữa tăng đoàn các bậc thánh và tôn vinh ngài vào vị trí đứng đầu trong số các tỳ kheo có giọng nói ngọt ngào.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๗

Kết thúc chú giải Kinh số 7.

Hộp bình luận Facebook
Hiển thị thêm

Bài viết liên quan

0 0 đánh giá
Đánh giá bài viết
Theo dõi
Thông báo của
guest

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.

0 Góp ý
Được bỏ phiếu nhiều nhất
Mới nhất Cũ nhất
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận
Back to top button