Chú giải Thái kinh Tăng Chi Bộ I – Chương 1 – 14.61. Phẩm Người Tối Thắng

อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เอตทัคคบาลี

Bình luận về bộ Anguttara Nikaya, phần Ekaka Nipata – Etadagga Pali

วรรคที่ ๖

Phần thứ 6

หน้าต่างที่ ๗ / ๑๐

Trang 7 trong số 10

อรรถกถาสูตรที่ ๗

Chú giải bài kinh số 7

๗. ประวัติอุคคตคฤหบดีชาวบ้านหัตถิคาม

Tiểu sử của cư sĩ Uggata ở làng Hatthigama

ในสูตรที่ ๗ พึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
Trong bài kinh số 7 cần được hiểu và phân tích như sau.

ด้วยบทว่า สงฺฆุปฏฺฐากานํ ท่านแสดงว่า อุคคตคฤหบดีชาวบ้านหัตถิคามเป็นเลิศกว่าพวกอุบาสกผู้เป็นอุปัฏฐากภิกษุสงฆ์.
Với câu “người hộ trì Tăng đoàn”, Ngài nói rằng cư sĩ Uggata ở làng Hatthigama là người xuất sắc nhất trong số các cư sĩ hộ trì chư Tăng.

ดังได้สดับมา อุคคตคฤหบดีนั้น ครั้งพระพุทธเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระ บังเกิดในเรือนสกุล กรุงหังสวดี.
Nghe kể rằng, vào thời Đức Phật có tên Padumuttara, cư sĩ Uggata đã tái sinh trong một gia đình giàu có tại thành Hamsavati.

ต่อมา ฟังพระธรรมเทศนาของพระศาสดา เห็นพระศาสดาทรงสถาปนาอุบาสกผู้หนึ่งไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะเป็นเลิศกว่าพวกอุบาสกผู้เป็นสังฆอุปัฏฐาก ทำกุศลให้ยิ่งยวดขึ้นไป ปรารถนาตำแหน่งนั้น.
Khi nghe bài thuyết pháp của Đức Phật, ông thấy Ngài tôn vinh một cư sĩ vào vị trí cao quý nhất trong việc hộ trì Tăng đoàn. Từ đó, ông đã tích cực làm nhiều việc thiện để đạt được vị trí này.

ท่านเวียนว่ายอยู่ในเทวดาและมนุษย์ถึงแสนกัป ในพุทธุปบาทกาลนี้บังเกิดในสกุลเศรษฐี บ้านหัตถิคาม.
Ông đã trải qua nhiều kiếp luân hồi giữa cõi trời và cõi người trong suốt hàng trăm ngàn kiếp. Đến thời Đức Phật Thích Ca, ông tái sinh trong gia đình của một trưởng giả ở làng Hatthigama.

พวกญาติได้ขนานนามว่า อุคคตกุมาร.
Gia đình đã đặt tên ông là Uggata Kumara.

ต่อมา ท่านดำรงอยู่ในฆราวาสวิสัย บิดาล่วงลับไป ก็ได้ตำแหน่งเศรษฐี.
Khi trưởng thành, ông sống đời cư sĩ và sau khi cha qua đời, ông kế thừa vị trí trưởng giả.

สมัยนั้น พระศาสดาทรงมีภิกษุสงฆ์แวดล้อม เสด็จจาริกไปถึงบ้านหัตถิคาม ประทับอยู่ ณ อุทยานนาคภวนะ.
Vào thời điểm đó, Đức Phật cùng với chư Tăng du hành đến làng Hatthigama và an trú tại vườn Nakabhavana.

ครั้งนั้น อุคคตเศรษฐีนี้เมาน้ำเมาอยู่ถึง ๗ วัน ถูกเหล่านักฟ้อนรำห้อมล้อมไปยังอุทยานนาคภวนะบำเรออยู่.
Lúc đó, trưởng giả Uggata say rượu suốt 7 ngày và được các vũ công vây quanh khi ông đến vườn Nakabhavana để giải trí.

ครั้นเห็นพระทศพล ก็เกิดหิริโอตตัปปะมีกำลัง.
Khi thấy Đức Phật, ông lập tức cảm thấy hổ thẹn và sợ hãi.

เมื่อเขาเข้าเฝ้าพระศาสดา ความเมาสุราก็เหือดหายไปหมด.
Khi đến yết kiến Đức Phật, cơn say rượu của ông tan biến hoàn toàn.

เขาถวายบังคมพระศาสดาแล้วนั่ง ณ ที่สมควรส่วนข้างหนึ่ง.
Ông đảnh lễ Đức Phật và ngồi sang một bên.

ครั้งนั้น พระศาสดาทรงแสดงธรรมแก่เขา. จบเทศนา เขาก็แทงตลอดมรรคและผล ๓.
Lúc đó, Đức Phật thuyết pháp cho ông, và sau khi nghe pháp, ông đã chứng đạt Tam quả.

ตั้งแต่นั้นมา เขาก็สละเหล่านักฟ้อนรำด้วยกล่าวว่า พวกท่านจงไปตามความพอใจเถิด.
Từ đó, ông đã giải tán các vũ công và nói: “Các người hãy đi theo ý muốn của mình.”

เป็นผู้ยินดียิ่งนักในทาน ถวายทานแก่ภิกษุสงฆ์เท่านั้น.
Ông trở thành người rất hứng thú trong việc bố thí và chỉ dâng cúng cho chư Tăng.

เทวดามาหาในระหว่างราตรีแล้วบอกแก่เศรษฐีว่า ท่านคฤหบดี ภิกษุรูปโน้นมีวิชชา ๓ ภิกษุรูปโน้นมีอภิญญา ๖.
Một đêm, một vị thần đến gặp trưởng giả và nói rằng: “Này cư sĩ, vị Tỳ-kheo này có Tam minh, vị Tỳ-kheo kia có Lục thông.”

แต่เขาก็ยังถวายไทยธรรมด้วยจิตสม่ำเสมอทีเดียว แม้นั่งอยู่ในสำนักพระศาสดา ก็กล่าวแต่คุณนั้นนั่นแหละ.
Dù biết vậy, ông vẫn dâng cúng vật phẩm với tâm bình đẳng và khi ngồi trước Đức Phật, ông chỉ nói về đức hạnh của các vị ấy.

ต่อมา พระศาสดาประทับนั่ง ณ พระเชตวันวิหาร ทรงสถาปนาคฤหบดีผู้นั้นไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะเป็นเลิศกว่าพวกอุบาสกผู้เป็นอุปัฏฐากภิกษุสงฆ์ แล.
Sau đó, khi Đức Phật an trú tại tịnh xá Kỳ Viên, Ngài đã tôn vinh cư sĩ Uggata vào vị trí cao nhất trong số những người hộ trì Tăng đoàn.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๗
Kết thúc phần chú giải bài kinh số 7.