Chú giải Thái kinh Tăng Chi Bộ I – Chương 1 – 14.60. Phẩm Người Tối Thắng

อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เอตทัคคบาลี

Bình luận về bộ Anguttara Nikaya, phần Ekaka Nipata – Etadagga Pali

วรรคที่ ๖

Phần thứ 6

หน้าต่างที่ ๖ / ๑๐

Trang 6 trong số 10

อรรถกถาสูตรที่ ๖

Chú giải bài kinh số 6

๖. ประวัติอุคคคฤหบดีชาวเมืองเวสาลี

Tiểu sử của cư sĩ Ugga ở thành Vesali

ในสูตรที่ ๖ พึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
Trong bài kinh số 6 cần được hiểu và phân tích như sau.

ด้วยบทว่า มนาปทายกานํ ท่านแสดงว่า อุคคคฤหบดี ชาวกรุงเวสาลี เป็นเลิศกว่าพวกอุบาสกผู้ถวายโภชนะที่ชื่นชอบใจ.
Với câu “người dâng cúng yêu thích”, Ngài nói rằng cư sĩ Ugga ở Vesali là người xuất sắc nhất trong số các cư sĩ dâng cúng thức ăn yêu thích.

ดังได้สดับมา อุคคคฤหบดีนั้น ครั้งพระพุทธเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระ บังเกิดในเรือนสกุล กรุงหังสวดี.
Nghe kể rằng, vào thời Đức Phật có tên Padumuttara, cư sĩ Ugga đã tái sinh trong một gia đình giàu có tại thành Hamsavati.

กำลังฟังธรรมกถาของพระศาสดา เห็นพระศาสดาทรงสถาปนาอุบาสกผู้หนึ่งไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะเป็นเลิศกว่าพวกอุบาสกผู้ถวายโภชนะที่ชื่นชอบใจ ทำกุศลให้ยิ่งยวดขึ้นไป ปรารถนาตำแหน่งนั้น.
Khi nghe bài thuyết pháp của Đức Phật, ông thấy Ngài tôn vinh một cư sĩ vào vị trí cao quý nhất trong việc dâng cúng thực phẩm yêu thích. Từ đó, ông đã tích cực làm nhiều việc thiện để đạt được vị trí này.

ท่านเวียนว่ายอยู่ในเทวดาและมนุษย์ถึงแสนกัป ในพุทธุปบาทกาลนี้บังเกิดในสกุลเศรษฐี เมืองเวสาลี.
Ông đã trải qua nhiều kiếp luân hồi giữa cõi trời và cõi người suốt hàng trăm ngàn kiếp. Đến thời Đức Phật Thích Ca, ông tái sinh trong gia đình của một trưởng giả tại thành Vesali.

เวลาท่านเกิดมีชื่อไม่แน่นอน แต่ต่อมา ร่างกายของท่านสูงขึ้น สง่างามเหมือนเสาระเนียดที่ตกแต่งแล้ว.
Lúc mới sinh, ông chưa có tên, nhưng khi lớn lên, thân thể ông cao lớn, uy nghi như cột trụ được trang trí đẹp đẽ.

ทั้งคุณทั้งหลายของท่านก็ฟุ้งขจรไป. ท่านจึงชื่อว่า อุคคเศรษฐี เพราะเรือนร่างและคุณทั้งสองนี้ฟุ้งขจรไป.
Danh tiếng và phẩm hạnh của ông lan tỏa khắp nơi, vì vậy ông được gọi là Ugga vì sự cao quý về cả thân thể và phẩm chất.

ก็ท่านอุคคคฤหบดีนี้นั้นดำรงอยู่ในโสดาปัตติผล ด้วยการเฝ้าพระทศพลครั้งแรกเท่านั้น ต่อมาก็กระทำให้แจ้งมรรคและผล ๓.
Cư sĩ Ugga đã đạt quả Tu-đà-hoàn (Sotapanna) ngay từ lần gặp đầu tiên với Đức Phật, và sau đó đạt đến Tam quả.

เวลาที่ตัวแก่เฒ่า ท่านไปในที่ลับนั่งคิดว่า สิ่งใดๆ เป็นที่รักเป็นที่ชอบใจของเรา เราจักถวายสิ่งนั้นๆ นั่นแหละแด่พระทศพล.
Khi về già, ông vào nơi yên tĩnh và suy nghĩ rằng: “Bất cứ thứ gì ta yêu thích, ta sẽ dâng cúng điều đó cho Đức Thế Tôn.”

เราได้ฟังคำนี้ในที่เฉพาะพระพักตร์พระศาสดาว่า บุคคลผู้ถวายของที่ชอบใจ ย่อมได้ของที่ชอบใจ.
Ông nhớ rằng đã nghe trực tiếp từ Đức Phật rằng: “Người nào dâng cúng điều mình yêu thích, sẽ nhận lại điều yêu thích.”

ครั้งนั้น ท่านดำริอย่างนี้ว่า พระศาสดาทรงทราบจิตใจของเราบ้างหรือหนอ พึงเสด็จมายังประตูนิเวศน์.
Lúc đó, ông tự hỏi liệu Đức Phật có hiểu được tâm ý của mình không, và hy vọng Ngài sẽ đến cửa nhà ông.

แม้พระศาสดาก็ทรงทราบจิตใจของท่าน มีภิกษุสงฆ์แวดล้อมเสด็จมาปรากฏ ณ ประตูนิเวศน์ทันที.
Đức Phật, biết được tâm ý của ông, đã cùng với chư Tăng xuất hiện ngay tại cửa nhà ông.

ท่านทราบว่าพระศาสดาเสด็จมาแล้ว ก็ขะมักเขม้นอย่างเหลือเกิน.
Khi biết Đức Phật đã đến, ông rất vui mừng và nhiệt tình tiếp đón.

เดินไปสู่สำนักพระทศพล กราบด้วยเบญจางคประดิษฐ์แล้วรับบาตรของพระศาสดา.
Ông tiến đến chỗ Đức Phật, đảnh lễ với năm phần thân thể chạm đất và nhận lấy bát của Ngài.

อาราธนาให้เสด็จเข้าไปยังเรือนแล้ว ให้พระศาสดาประทับนั่งเหนือพุทธอาสน์อันดีที่จัดไว้แล้ว.
Ông thỉnh cầu Đức Phật vào nhà và an tọa trên tòa ngồi được chuẩn bị sẵn.

ครั้นเสร็จภัตกิจ นั่ง ณ ที่สมควรส่วนข้างหนึ่ง กราบทูลอย่างนี้ว่า.
Khi Đức Phật và chư Tăng thọ thực xong, ông ngồi sang một bên và thưa rằng:

ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ได้ฟังมาเฉพาะพระพักตร์ว่า บุคคลผู้ถวายของที่ชอบใจ ย่อมได้ของที่ชอบใจ.
“Bạch Đức Thế Tôn, con đã nghe rằng người nào dâng cúng điều mình yêu thích sẽ nhận lại điều yêu thích.”

ข้าพระองค์ถวายแก่ภิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข.
“Con đã dâng cúng những gì con yêu thích cho chư Tăng có Đức Phật làm trưởng đoàn.”

เรื่องนี้เกิดขึ้นอย่างนี้.
Câu chuyện diễn ra như thế này.

ต่อมาภายหลัง พระศาสดาประทับอยู่ ณ พระเชตวันวิหาร จึงทรงสถาปนาอุบาสกผู้นั้นไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะเป็นเลิศกว่าพวกอุบาสก ผู้ถวายโภชนะที่ชื่นชอบใจ แล.
Sau đó, khi Đức Phật an trú tại tịnh xá Kỳ Viên, Ngài đã tôn vinh cư sĩ Ugga là người xuất sắc nhất trong số các cư sĩ dâng cúng thực phẩm yêu thích.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๖
Kết thúc phần chú giải bài kinh số 6.