Chú giải Thái kinh Tăng Chi Bộ I – Chương 1 – 14.58. Phẩm Người Tối Thắng

อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เอตทัคคบาลี

Bình luận về bộ Anguttara Nikaya, phần Ekaka Nipata – Etadagga Pali

วรรคที่ ๖

Phần thứ 6

หน้าต่างที่ ๔ / ๑๐

Trang 4 trong số 10

อรรถกถาสูตรที่ ๔

Chú giải bài kinh số 4

๔. ประวัติหัตถกอาฬวกอุบาสกชาวเมืองอาฬวี

Tiểu sử của cư sĩ Hatthaka Alavaka ở thành Alavi

ในสูตรที่ ๔ พึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
Trong bài kinh số 4 cần được hiểu và phân tích như sau.

ด้วยบทว่า จตูหิ สงฺคหวตฺถูหิ ท่านแสดงว่า หัตถกอาฬวกอุบาสกเป็นเลิศกว่าพวกอุบาสกผู้สงเคราะห์บริษัทด้วยสังคหวัตถุ ๔ อย่าง.
Với câu “với bốn pháp thu phục”, Ngài nói rằng cư sĩ Hatthaka Alavaka là người xuất sắc nhất trong số các cư sĩ hỗ trợ cộng đồng bằng bốn pháp nhiếp.

ได้ยินว่า หัตถกอาฬวกอุบาสกนี้ ครั้งพระพุทธเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระ บังเกิดในเรือนสกุล กรุงหังสวดี.
Nghe kể rằng, vào thời Đức Phật có tên Padumuttara, cư sĩ Hatthaka Alavaka đã tái sinh trong một gia đình giàu có tại thành Hamsavati.

ต่อมา ฟังธรรมกถาของพระศาสดา เห็นพระศาสดาทรงสถาปนาอุบาสกผู้หนึ่ง ผู้ประกอบด้วยสังคหวัตถุ ๔ ไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะ จึงทำกุศลให้ยิ่งยวดขึ้นไป ปรารถนาตำแหน่งนั้น.
Sau khi nghe pháp từ Đức Phật, ông thấy Ngài phong tặng một cư sĩ vào vị trí cao quý nhất nhờ thực hành bốn pháp nhiếp. Từ đó, ông đã tích cực làm nhiều việc thiện để đạt được vị trí này.

เขาเวียนว่ายอยู่ในเทวดาและมนุษย์ตลอดแสนกัป ในพุทธุปบาทกาลนี้ถือปฏิสนธิในพระราชนิเวศน์ของพระเจ้าอาฬวกะ กรุงอาฬวี แคว้นอาฬวี.
Ông đã trải qua nhiều kiếp luân hồi giữa cõi trời và cõi người trong suốt hàng trăm ngàn kiếp. Đến thời Đức Phật Thích Ca, ông tái sinh trong cung điện của vua Alavaka tại thành Alavi, xứ Alavi.

รุ่งขึ้นก็ถูกส่งตัวไปให้อาฬวกยักษ์ พร้อมด้วยถาดอาหาร.
Ngay ngày hôm sau, ông bị đưa đến cho yêu quái Alavaka cùng với một đĩa thức ăn.

ในเรื่องนั้น มีเรื่องกล่าวตามลำดับ ดังนี้.
Trong câu chuyện này, có một trình tự kể như sau.

เล่ากันว่า วันหนึ่ง พระเจ้าอาฬวกะประพาสป่าล่าเนื้อ เสด็จตามเนื้อตัวหนึ่ง.
Người ta kể rằng, một ngày nọ, vua Alavaka đi săn trong rừng, đuổi theo một con thú.

ฆ่าได้แล้วตัดเป็น ๒ ท่อนผูกคล้องไว้ที่ปลายธนู เสด็จกลับมามีพระวรกายเหน็ดเหนื่อยเพราะลมและแดด.
Sau khi săn được, vua cắt con thú thành hai phần và buộc vào đầu cung, rồi trở về trong tình trạng mệt mỏi vì gió và nắng.

จึงเสด็จเข้าไปประทับนั่งโคนต้นไทรที่มีร่มเงาสบาย.
Vua liền ngồi nghỉ dưới gốc cây đa có bóng mát dễ chịu.

ขณะนั้น พระราชาบรรเทาความเหน็ดเหนื่อยได้ครู่หนึ่งแล้วเสด็จออกมา.
Sau khi nghỉ ngơi một lúc, vua cảm thấy bớt mệt và đứng dậy.

เทวดาที่สิงอยู่ที่ต้นไทรก็จับพระหัตถ์ พร้อมกับกล่าวว่า หยุด หยุด ท่านต้องเป็นอาหารของเรา.
Vị thần trú ngụ ở cây đa nắm lấy tay vua và nói: “Dừng lại, dừng lại, ngài phải trở thành thức ăn cho ta.”

เพราะถูกจับไว้มั่นคง ท้าวเธอก็ไม่ทรงเห็นอุบายอย่างอื่นจึงตรัสว่า เราจักส่งถาดอาหารพร้อมกับคนหนึ่งๆ ให้แก่ท่านทุกวัน.
Bị giữ chặt và không còn cách nào khác, vua nói: “Ta sẽ gửi cho ngươi một đĩa thức ăn cùng một người mỗi ngày.”

เสด็จกลับพระนครแล้ว ตั้งแต่นั้นมา ก็ทรงส่งถาดอาหารพร้อมด้วยมนุษย์คนหนึ่งๆ จากเรือนจำ.
Sau khi trở về thành, từ đó vua đã gửi một đĩa thức ăn cùng một tù nhân từ nhà giam mỗi ngày.

โดยทำนองนี้แล เมื่อมนุษย์ในเรือนจำหมดแล้ว พวกคนแก่ๆ ก็ถูกจับส่งไป ความพรั่นกลัวก็เกิดขึ้นในบ้านเมือง.
Theo cách đó, khi tù nhân trong ngục đã hết, những người già cũng bị bắt gửi đi, khiến cho sự sợ hãi lan rộng khắp thành phố.

พวกราชบุรุษจับผู้คนเหล่านั้นไม่ได้แล้ว ก็เริ่มจับพวกเด็กอ่อน.
Khi các quan lính không thể tìm bắt được thêm người, họ bắt đầu bắt cả những đứa trẻ.

ตั้งแต่นั้นมา แม่ของเด็กและหญิงมีครรภ์ในพระนครต่างพากันไปรัฐอื่น.
Từ đó, các bà mẹ và phụ nữ mang thai trong thành phố bắt đầu bỏ trốn sang các quốc gia khác.

สมัยนั้น พระศาสดาทรงตรวจดูโลกในระหว่างใกล้รุ่ง ทรงเห็นอุปนิสัยแห่งมรรคผล ๓ ของอาฬวกกุมาร.
Lúc bấy giờ, Đức Phật khi quán sát thế gian vào lúc gần sáng đã thấy tiềm năng chứng đạt Tam quả của Alavaka Kumara.

ทรงพระดำริว่า กุมารผู้นี้ตั้งความปรารถนาไว้ถึงแสนกัป จุติจากเทวโลกแล้ว บังเกิดในพระราชนิเวศน์ของพระเจ้าอาฬวกะ.
Ngài suy nghĩ rằng: “Đứa trẻ này đã có ước nguyện từ hàng trăm ngàn kiếp trước, sau khi từ cõi trời xuống, đã tái sinh vào cung điện của vua Alavaka.”

พระราชาเมื่อไม่ได้คนอื่น ก็จักจับพระกุมารไปพร้อมด้วยถาดอาหารในวันพรุ่งนี้.
Vua, khi không còn ai khác, sẽ bắt đứa trẻ cùng với đĩa thức ăn vào ngày mai.

ดังนี้แล้ว ในเวลาเย็นจึงเสด็จปลอมพระองค์ไปยังที่อยู่ของอาฬวกยักษ์.
Sau khi nghĩ như vậy, vào buổi chiều, Đức Phật đã cải trang và đến chỗ ở của yêu quái Alavaka.

ขอร้องยักษ์มีชื่อคันธัพพะผู้เฝ้าประตู เพื่อเสด็จเข้าไปยังที่อยู่ยักษ์.
Ngài thỉnh cầu yêu quái Gandhabba canh cửa cho phép vào nơi cư ngụ của Alavaka.

คันธัพพยักษ์นั้นทูลว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า โปรดเสด็จเข้าไปเถิด ส่วนที่ข้าพระองค์ไม่บอกอาฬวกยักษ์ ไม่ควรแน่.
Yêu quái Gandhabba thưa rằng: “Thưa Đức Thế Tôn, xin Ngài cứ vào, nhưng con không thể báo cho Alavaka biết.”

จึงได้ไปสำนักอาฬวกยักษ์ ผู้ไปสู่สมาคมยักษ์ในหิมวันตประเทศ.
Sau đó, Ngài đến gặp Alavaka, lúc đó đang tham dự hội nghị của các yêu quái tại vùng núi Tuyết.

แม้พระศาสดาเสด็จเข้าไปถึงที่อยู่แล้ว ก็ประทับนั่งบนบัลลังก์ที่นั่งของอาฬวกยักษ์.
Khi Đức Phật đến nơi, Ngài đã ngồi trên ngai vàng của Alavaka.

สมัยนั้น สาตาคิรยักษ์และเหมวตยักษ์กำลังไปสู่สมาคมยักษ์ผ่านทางเบื้องบนที่อยู่ของอาฬวกยักษ์.
Lúc đó, hai yêu quái Satagira và Hemavata đang trên đường đến hội nghị yêu quái, bay qua nơi cư ngụ của Alavaka.

เมื่อยังไปไม่ถึงก็นึกว่าเหตุอะไรกันหนอ เห็นพระศาสดาประทับนั่งในภพของอาฬวกยักษ์.
Trước khi đến nơi, họ tự hỏi điều gì đã xảy ra và thấy Đức Phật đang ngồi trong lãnh địa của Alavaka.

เข้าไปเฝ้าพระศาสดาถวายบังคมแล้ว จึงไปสู่สมาคมยักษ์.
Họ đến đảnh lễ Đức Phật rồi tiếp tục đi đến hội nghị của yêu quái.

ประกาศความยินดีแก่อาฬวกยักษ์ว่า ท่านอาฬวกะ ท่านมีลาภใหญ่แล้วที่พระผู้เป็นอัครบุคคลในโลกพร้อมทั้งเทวโลก ประทับนั่งในที่อยู่ของท่าน จงไปฟังธรรมในสำนักพระศาสดาเสีย.
Họ loan báo cho Alavaka: “Ngài Alavaka, ngài thật có phước lớn khi bậc tôn quý nhất của nhân gian và thiên giới đang ngồi trong chỗ ở của ngài. Hãy đến nghe pháp từ Đức Phật.”

อาฬวกยักษ์ฟังคำของยักษ์ทั้งสองนั้นแล้ว ก็คิดว่า ยักษ์ทั้งสองนี้พูดว่า พระสมณะโล้นรูปหนึ่งบังอาจนั่งเหนือบัลลังก์ของเรา.
Khi nghe lời hai yêu quái, Alavaka nghĩ rằng: “Hai người này nói rằng có một Sa-môn trọc đầu dám ngồi trên ngai vàng của ta.”

ก็ไม่พอใจ โกรธเกรี้ยวพูดว่า วันนี้เรากับสมณะรูปนี้ จักต้องทำสงครามกัน.
Alavaka tức giận nói: “Hôm nay, ta và Sa-môn này sẽ phải chiến đấu với nhau.”

พวกท่านจงเป็นสหายเราในสงครามนั้น แล้วก็ยกเท้าข้างขวาเหยียบยอดเขา ระยะประมาณ ๖๐ โยชน์.
“Hãy là đồng minh của ta trong cuộc chiến này,” rồi hắn giẫm chân phải lên đỉnh núi cao khoảng 60 do-tuần.

ยอดเขานั้นก็แยกออกเป็นสองส่วน.
Đỉnh núi ấy liền nứt đôi.

ตั้งแต่นั้น พึงกล่าวเรื่องการรบของอาฬวกยักษ์ให้พิสดาร.
Từ đây, câu chuyện về cuộc chiến của Alavaka với Đức Phật sẽ được kể chi tiết.

ก็อาฬวกยักษ์ แม้รบกับพระตถาคตด้วยอาการต่างๆ ตลอดคืนยังรุ่ง ก็ไม่สามารถทำอะไรได้.
Yêu quái Alavaka đã giao chiến với Đức Phật bằng mọi cách suốt đêm đến sáng nhưng vẫn không thể làm gì được.

จึงเข้าไปหาพระศาสดาถามปัญหา ๘ ข้อ พระศาสดาก็ทรงวิสัชนา.
Cuối cùng, hắn đến hỏi Đức Phật 8 câu hỏi, và Ngài đã trả lời tất cả.

จบเทศนา อาฬวกยักษ์ดำรงอยู่ในโสดาปัตติผล.
Khi bài thuyết pháp kết thúc, Alavaka đã đạt được quả Tu-đà-hoàn (Sotapanna).

ท่านผู้ประสงค์จะกล่าวโดยพิสดารพึงตรวจดูอรรถกถาอาฬวกสูตร.
Những ai muốn biết chi tiết hơn có thể tham khảo chú giải của Alavaka Sutta.

วันรุ่งขึ้น เมื่ออรุณขึ้น เวลานำถาดอาหารไป พวกราชบุรุษไม่เห็นเด็กที่ควรจะจับทั่วพระนคร จึงกราบทูลแด่พระราชา.
Sáng hôm sau, khi mang đĩa thức ăn đi, các quan lính không tìm thấy đứa trẻ nào để bắt trong toàn thành phố, nên đã tâu trình lên vua.

พระราชาตรัสว่า พ่อเอ๋ย เด็กมีอยู่ในที่ไม่ควรจะจับได้มิใช่หรือ.
Vua nói: “Này các ngươi, chẳng phải vẫn còn một đứa trẻ nào đó mà ta có thể bắt được sao?”

พวกเขากราบทูลว่า อย่างนั้น พระเจ้าข้า วันนี้มีราชโอรสประสูติในราชสกุล พระเจ้าข้า.
Họ thưa: “Thưa bệ hạ, đúng vậy ạ. Hôm nay một hoàng tử vừa chào đời trong hoàng tộc.”

จึงตรัสว่า พ่อจงเอาไป เมื่อเรายังมีชีวิตอยู่จักได้ลูกอีก จงส่งเด็กนั้นไปพร้อมกับถาดอาหาร.
Vua phán: “Hãy mang đứa trẻ đó đi. Khi ta còn sống, ta sẽ có thêm con. Hãy gửi đứa trẻ cùng với đĩa thức ăn.”

เมื่อพระเทวีกันแสงคร่ำครวญอยู่ ราชบุรุษเหล่านั้นก็พาเด็กไปถึงที่อยู่ของอาฬวกยักษ์พร้อมด้วยถาดอาหารกล่าวว่า เชิญเถิด เจ้าจงรับส่วนของเจ้าไป.
Khi hoàng hậu khóc lóc thảm thiết, các quan lính đã mang đứa trẻ đến chỗ của yêu quái Alavaka cùng với đĩa thức ăn và nói: “Hãy nhận phần của ngươi.”

อาฬวกยักษ์ฟังคำของบุรุษเหล่านั้นแล้ว ก็รู้สึกละอาย เพราะตนเป็นพระอริยสาวกแล้ว ได้แต่นั่งก้มหน้า.
Yêu quái Alavaka nghe những lời ấy thì cảm thấy xấu hổ vì mình đã trở thành một đệ tử của Đức Phật, chỉ biết cúi đầu.

ลำดับนั้น พระศาสดาตรัสกะเขาว่า อาฬวกะ บัดนี้ ท่านไม่มีกิจที่จะต้องละอายแล้ว จงอุ้มเด็กใส่มือเรา.
Lúc đó, Đức Phật nói với hắn: “Này Alavaka, giờ đây ngươi không còn lý do gì để xấu hổ nữa. Hãy trao đứa trẻ vào tay ta.”

พวกราชบุรุษก็วางอาฬวกกุมารลงในมืออาฬวกยักษ์ อาฬวกยักษ์ก็อุ้มเด็กวางไว้ในพระหัตถ์ของพระทศพล.
Các quan lính đã đặt đứa trẻ Alavaka Kumara vào tay yêu quái, và yêu quái đã trao đứa trẻ vào tay Đức Phật.

ส่วนพระศาสดาทรงรับแล้วก็ทรงวางไว้ในมืออาฬวกยักษ์อีก.
Đức Phật nhận lấy đứa trẻ và lại đặt nó vào tay của Alavaka.

อาฬวกยักษ์อุ้มเด็กวางไว้ในมือของเหล่าราชบุรุษ.
Alavaka sau đó đặt đứa trẻ vào tay của các quan lính.

เพราะพระกุมารนั้นจากมือหนึ่งสู่อีกมือหนึ่งดังกล่าวมานี้ จึงพากันขนานพระนามกุมารนั้นว่า หัตถกอาฬวกะ.
Vì đứa trẻ được trao từ tay người này sang người khác như vậy, nên được đặt tên là Hatthaka Alavaka (Hatthaka có nghĩa là “được trao từ tay”).

ครั้งนั้น ราชบุรุษเหล่านั้นดีใจ พาพระกุมารนั้นไปยังสำนักพระราชา.
Khi đó, các quan lính rất vui mừng và đưa đứa trẻ về cung điện của nhà vua.

พระราชาทอดพระเนตรเห็นพระกุมารนั้น ทรงเข้าพระหฤทัยว่า วันนี้อาฬวกยักษ์ไม่รับถาดอาหาร.
Vua nhìn thấy đứa trẻ và hiểu rằng hôm nay yêu quái Alavaka đã không nhận đĩa thức ăn.

จึงตรัสถามว่า เหตุไรพวกเจ้าจึงพากันมาอย่างนี้เล่า พ่อ.
Vua hỏi: “Tại sao các ngươi lại trở về như thế này?”

พวกเขากราบทูลว่า ข้าแต่เทวะ ความยินดีและความจำเริญมีแก่ราชสกุลแล้ว พระศาสดาประทับนั่งในภพของอาฬวกยักษ์.
Họ thưa: “Thưa bệ hạ, niềm vui và sự thịnh vượng đã đến với hoàng gia. Đức Phật đã đến lãnh địa của yêu quái Alavaka.”

ทรงทรมานอาฬวกยักษ์ ให้เขาดำรงอยู่ในภาวะเป็นอุบาสก โปรดให้อาฬวกยักษ์ให้พระกุมารแก่พวกข้าพระองค์ พระเจ้าข้า.
Ngài đã thuần phục Alavaka, khiến hắn trở thành một cư sĩ và yêu cầu hắn trao đứa trẻ lại cho chúng thần.

แม้พระศาสดาก็ทรงให้อาฬวกยักษ์ถือบาตรจีวร เสด็จบ่ายพระพักตร์สู่นครอาฬวี.
Đức Phật cũng trao y bát cho Alavaka và cùng hướng về thành phố Alavi.

อาฬวกยักษ์นั้น เมื่อจะเข้าสู่พระนคร ก็รู้สึกละอาย จะถอยกลับ.
Alavaka khi chuẩn bị bước vào thành phố thì cảm thấy xấu hổ và muốn quay lại.

พระศาสดาทรงแลดูแล้วตรัสถามว่า ละอายหรืออาฬวกะ.
Đức Phật nhìn thấy và hỏi: “Ngươi xấu hổ sao, Alavaka?”

เขาทูลว่า พระเจ้าข้า ชาวพระนครอาศัยข้าพระองค์ ทั้งแม่ ทั้งลูก ทั้งเมีย จึงพากันตาย.
Hắn thưa: “Thưa Đức Thế Tôn, dân chúng trong thành phố đã chết vì ta, cả mẹ, con và vợ của họ.”

พวกเขาเห็นข้าพระองค์แล้ว จักประหารด้วยท่อนไม้บ้าง ก้อนดินบ้าง ธนูบ้าง.
“Nếu họ thấy con, họ sẽ đánh con bằng gậy, đá hoặc bắn con bằng cung tên.”

พระศาสดาตรัสปลอบว่า อาฬวกะ ไม่มีดอก เมื่อท่านไปกับเราก็สิ้นภัย ไปกันเถิด.
Đức Phật trấn an: “Này Alavaka, không đâu, khi ngươi đi cùng ta, ngươi sẽ an toàn. Hãy đi nào.”

ประทับหยุดยืนอยู่แนวป่าไม่ไกลพระนคร.
Đức Phật dừng lại đứng chờ ở rìa rừng gần thành phố.

แม้พระเจ้าอาฬวกะก็ทรงพาชาวพระนครออกไป ต้อนรับเสด็จพระศาสดา.
Vua Alavaka đã dẫn dân chúng trong thành ra nghênh đón Đức Phật.

พระศาสดาก็ทรงแสดงธรรมโปรดบริษัทที่มาถึง.
Đức Phật thuyết giảng giáo pháp để hóa độ tất cả mọi người có mặt.

จบเทศนา เหล่าสัตว์ ๘๔,๐๐๐ ก็พากันดื่มน้ำอมฤต.
Khi bài thuyết pháp kết thúc, có 84.000 chúng sinh đã nếm được vị cam lồ.

ชาวเมืองอาฬวีเหล่านั้นพากันไปที่อยู่ของอาฬวกยักษ์ ณ แนวป่านั้นนั่นเอง จัดพลีกรรมกันทุกปี.
Người dân thành Alavi sau đó hàng năm đều đến nơi ở của Alavaka tại rừng và tổ chức lễ cúng tế.

แม้อาฬวกยักษ์ก็สงเคราะห์ชาวเมืองด้วยการจัดรักษาอย่างเป็นธรรม.
Yêu quái Alavaka cũng bảo vệ và chăm lo cho dân chúng một cách công bằng.

อาฬวกกุมารแม้นั้น เจริญวัยแล้ว ฟังพระธรรมเทศนาของพระศาสดาแล้วก็แทงตลอดมรรคและผล ๓ มีอุบาสกผู้เป็นอริยสาวก ๕๐๐ คนห้อมล้อมเที่ยวไปทุกเวลา.
Khi Alavaka Kumara trưởng thành, ông đã nghe các bài thuyết pháp của Đức Phật và chứng đạt Tam quả. Ông luôn có 500 cư sĩ là thánh đệ tử theo hộ tống trong mọi chuyến đi.

ต่อมาวันหนึ่ง เขาเข้าไปเฝ้าพระศาสดา พร้อมด้วยอุบาสก ๕๐๐ คน ถวายบังคมแล้วนั่ง ณ ที่สมควรส่วนข้างหนึ่ง.
Một ngày nọ, ông đến yết kiến Đức Phật cùng với 500 cư sĩ, đảnh lễ Ngài và ngồi sang một bên.

พระศาสดาทอดพระเนตรเห็นเขามีวินัยอันดี จึงตรัสถามว่า อาฬวกะ เธอมีบริษัทมากสงเคราะห์กันอย่างไร.
Đức Phật thấy ông có kỷ luật tốt, liền hỏi: “Này Alavaka, con làm cách nào để duy trì sự hòa hợp trong một đoàn tùy tùng lớn như vậy?”

เขากราบทูลว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า เมื่อเขายินดีด้วยการให้ ข้าพระองค์ก็สงเคราะห์ด้วยการให้.
Ông thưa: “Thưa Đức Thế Tôn, khi họ vui vẻ với sự bố thí, con cũng hỗ trợ bằng cách bố thí.”

เมื่อเขายินดีด้วยการพูดจาน่ารัก ข้าพระองค์ก็สงเคราะห์ด้วยการพูดจาน่ารัก.
“Khi họ thích nghe những lời nói dịu dàng, con cũng nói năng dễ thương để hỗ trợ.”

เมื่อเขายินดีให้ช่วยทำกิจที่เกิดขึ้นให้เสร็จสิ้น ข้าพระองค์ก็จะสงเคราะห์ด้วยการช่วยทำกิจที่เกิดขึ้นให้เสร็จสิ้นไป.
“Khi họ muốn con giúp đỡ để hoàn thành công việc, con luôn sẵn lòng hỗ trợ.”

เมื่อเขายินดีด้วยการให้วางตนเสมอกัน ข้าพระองค์ก็สงเคราะห์ด้วยการวางตนเสมอกัน พระเจ้าข้า.
“Khi họ muốn con đối xử bình đẳng, con luôn cư xử một cách bình đẳng, thưa Đức Thế Tôn.”

เรื่องที่เกิดขึ้นอย่างนี้.
Câu chuyện đã diễn ra như thế này.

ต่อมาภายหลัง พระศาสดาประทับ ณ พระเชตวันวิหาร เมื่อทรงสถาปนาพวกอุบาสกไว้ในตำแหน่งต่างๆ จึงทรงสถาปนาหัตถกอาฬวกอุบาสกไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะเป็นเลิศกว่าพวกอุบาสกผู้สงเคราะห์บริษัทด้วยสังคหวัตถุ ๔ แล.
Sau đó, khi Đức Phật đang ở tại tịnh xá Kỳ Viên, Ngài đã phong tặng các cư sĩ vào các vị trí khác nhau. Ngài đã tôn vinh cư sĩ Hatthaka Alavaka là người xuất sắc nhất trong việc hỗ trợ cộng đồng bằng bốn pháp nhiếp.

จบอรรถกถาสูตรที่ ๔
Kết thúc phần chú giải bài kinh số 4.